بیانیهی هیأت داوران دومین دورهی جایزهی شعر احمد شاملو
هیأت داوران، مجموعه شعر «لشگر شکستخوردهی کلمات»، سرودهی آیدا عمیدی را به خاطر زبانی موجز و منسجم با واژههایی که در پیوندی موسیقایی با یکدیگر به لحن شعر تشخص بخشیدهاند، استفادهی خلاقانه از عناصر آشنای زندگی و اقلیم جنوب کشور، بیان غیرمستقیم تجربهی هولناک جنگ، بازتاب ترس و اضطراب ِ ناشی از زندگی در جهانی نا امن با خلق استعارهها و زبانی زنانه، خوانشپذیری برای طیف گستردهتری از مخاطبان و برخورداری از ظرفیت خوانشهای خلاق و چندگانه، به عنوان برگزیدهی اول دومین دورهی جایزهی شعر احمد شاملو معرفی میکند.
هیأت داوران دومین دورهی جایزهی شعر احمد شاملو با ابراز خرسندی از برگزاری این رقابت ادبی که هدف آن علاوه بر ارج نهادن بر بیش از نیم قرن فعالیت خلاقانهی فرهنگی و ادبی یکی از بزرگترین شاعران معاصر، کمک به رشد و اعتلای شعر امروز فارسی است، مراتب سپاس و قدردانی خود را به موسسهی الف. بامداد و سرکار خانم آیدا سرکیسیان که برای دومین سال پیاپی به این اقدام ارزشمند فرهنگی و ادبی اهتمام ورزیدهاند تقدیم میدارد. این هیأت پیش از اعلام نتایج داوری، لازم میداند نکاتی را به شرح زیر یادآور شود :
۱ـ داوری در هر زمینهای و به ویژه در مورد هنر و ادبیات، کاری دشوار است. این دشواری برای ما دوچندان بود، زیرا این رقابت ادبی با نام شاعری گره خورده است که شعر او علاوه بر نخبگان و روشنفکران، در بین طیف گستردهای از مردم، دهان به دهان میچرخد و این در حالیست که شعر امروز فارسی با گرایشهای گوناگون زیباییشناختی و تنوع و تکثر موضوعات و برجستهتر شدن عنصر فردیت در خلق آثار ادبی و هنری، در میدانی فراختر از پیش در حال نشو و نما میباشد.
۲ـ اغلب اعضای این هیأت با خواندن ۱۶ عنوان کتاب شعر راهیافته به مرحلهی دوم داوری، بر این باورند که شعر امروز فارسی به رغم نگرانیهایی که این جا و آن جا مطرح میشود، نه تنها از رشد و بالندگی باز نایستاده، بلکه در حال گشودن فضاهایی جدید در قلمرو زبان و شعر فارسیست که اگرچه ممکن است امروز غریب به نظر برسد، اما بی تردید فصل دیگری را در شعر فارسی رقم خواهد زد.
۳ـ در بین ۱۶ اثر راهیافته به مرحلهی دوم داوری، آثار درخور توجهی از گرایشها و سبکهای گوناگون شعر امروز ایران به چشم میخورد. تعدادی از شاعران این آثار با زبانی ساده و موثر و تصاویری خلاقانه به بیان عواطف و دغدغههای انسان امروز پرداختهاند. در آثار تعداد دیگری از این شاعران، دستمایه قرار دادن ظرفیتهای زبان فارسی، استفاده از شیوههای خلاقانهی روایتگری، بهرهگیری از پشتوانهی فرهنگ بشری، استفاده از گنجینهی نظام نمادین بومی و منطقهای برای خلق متنی مدرن و ... به چشم میخورد که این خود نشاندهندهی فضایی خلاق و نوید بخش در شعر امروز ایران است.
۴ـ هیأت داوران در انتخاب برترین آثار، از بین ۱۶ اثر راهیافته به مرحلهی دوم، با در نظر داشتن موارد پیشگفته، شاخصها و معیارهایی را به قرار زیر مورد توجه قرار داده است:
الف ـ آفرینشگری زبانی از طریق کاوش در ادبیات کهن و زبان زندهی روز و توسعهی ظرفیتهای زبان فارسی، فارغ از بازیهای تصنعی و ساختگی.
ب ـ خوانشپذیری، به این معنا که شعر، خواننده را به خود راه دهد، امکان تعامل خواننده و متن به وجود آید تا خواننده با انسداد ارتباطی مواجه نشود و در عین حال با ایجاد امکان گفت و گو بین متن و خوانندهی کنشگر، امکان تفسیرهای چندگانه و آشکار شدن صداهای پنهان درون شعر محقق گردد.
ج ـ حساسیت به جامعه و انسان معاصر با همهی دغدغهها و آلام و آمال بشری، به دور از شعارزدگی، احساساتیگری و پند و اندرزهای شبه شاعرانه.
د ـ نوآوری در فرم و ساختار و برخورداری از جسارت لازم برای ورود به زوایای نامکشوف هستی انسان و پرتو افکندن بر آنها با جادوی کلام شاعرانه. هیأت داوران دومین دورهی جایزهی شعر احمد شاملو بر اساس معیارهای فوق و با اذعان به این که ممکن است هیچ یک از آثار مورد داوری واجد تمام و کمال شاخص ها و معیارهای یادشده نباشد، نتیجهی داوری خود را به شرح زیر اعلام میدارد:
۱. هیأت داوران، مجموعه شعر «اسب را در نیمهی دیگرت برمان» سرودهی خانم عطیه عطارزاده را به خاطر زبان منسجم، تصاویر بدیع و بهرهمندی از پشتوانهی غنی فرهنگی و مجموعه شعر «هیچ کس مراقب سایهها نیست» سرودهی خانم الینا نریمان را به دلیل بیان ساده و صادقانهی تجربههای اندوهبار زندگی در جامعهای سنتی، از دیدگاه زنی که رنج میکشد اما همچنان به زندگی عشق میورزد، شایستهی تقدیر میداند.
۲. هیأت داوران، دو مجموعه شعر «زمین کرهای سیاسی بود» سرودهی سمیه (شوکا) حسینی و «مسافرت از اتاق تا بیرون ... و بالعکس» سرودهی شهریار وقفیپور را به خاطر خلاقیتهای زبانی، بهرهگیری از فرمهای روایی نو و بیان انتقادی گوشههایی از تاریخ معاصر ایران مشترکا به عنوان برگزیدگان دوم دومین دورهی جایزهی شعر احمد شاملو معرفی میکند.
۳. هیأت داوران، مجموعه شعر «لشگر شکستخوردهی کلمات»، سرودهی آیدا عمیدی را به خاطر زبانی موجز و منسجم با واژههایی که در پیوندی موسیقایی با یکدیگر به لحن شعر تشخص بخشیدهاند، استفادهی خلاقانه از عناصر آشنای زندگی و اقلیم جنوب کشور، بیان غیرمستقیم تجربهی هولناک جنگ، بازتاب ترس و اضطراب ِ ناشی از زندگی در جهانی نا امن با خلق استعارهها و زبانی زنانه، خوانشپذیری برای طیف گستردهتری از مخاطبان و برخورداری از ظرفیت خوانشهای خلاق و چندگانه، به عنوان برگزیدهی اول دومین دورهی جایزهی شعر احمد شاملو معرفی میکند.
هیات داوران:
علیرضا بهنام ـ دکتر خسرو پارسا ـ رویا تیموریان ـ هوشنگ چالنگی ـ دکتر فرزان سجودی ـ عنایت سمیعی ـ دکتر محمد صنعتی ـ علیرضا عباسی ـ لیلی گلستان
ارسال نظر